Võ tổng hợp, hay còn gọi là MMA là một môn thể thao tiếp xúc toàn diện được tạo thành từ nhiều kỹ thuật chiến đấu võ thuật. MMA dựa trên 3 thành phần chính: tấn công, vật lộn và chiến đấu trên mặt đất. Các trận đấu võ tổng hợp MMA diễn tra trong 1 võ đài MMA, còn được gọi là bát giác hoặc lồng.
Lịch sử của MMA
Võ tổng hợp (Mixed Martial Arts – MMA) bắt nguồn từ Thế vận hội Hy Lạp cổ đại, ban đầu được gọi là pankration, xuất phát từ tiếng Hy Lạp có nghĩa là “tất cả sức mạnh”. Theo các cuộc thi đấu cổ, hai quy tắc duy nhất là không cắn và không khoét mắt.
Vào năm 393 TCN, hoàng đế La Mã Theodosius I đã cấm Thế vận hội Olympic. Tuy nhiên, MMA sau đó đã tái xuất hiện vào thế kỷ 20 ở Brazil thông qua một môn thể thao chiến đấu được gọi là vale tudo.
Theo thời gian, hình thức thi đấu võ thuật tổng hợp phát triển khắp thế giới. Trong vài thập kỷ, các cuộc thi MMA đã trở nên phổ biến ở Hoa Kỳ nói riêng. Võ thuật hỗn hợp là một trong những môn thể thao đối kháng cạnh tranh phổ biến nhất còn tồn tại cho đến ngày nay.
Các quy tắc và quy định thi đấu MMA
Các quy tắc thi đấu của MMA có thể khác nhau một chút tùy thuộc vào cấp độ thi đấu vì mỗi tổ chức có các quy tắc và quy định riêng. Một trong những quy tắc cơ bản nhất của MMA là mỗi võ sĩ phải thi đấu trong hạng cân của họ.
Những hạng cân võ tổng hợp MMA được UFC quy định
- Flyweigh (hạng ruồi) dành cho võ sĩ nhẹ nhất 57kg (125 pounds)
- Bantamweight (hạng Gà) dành cho võ sĩ từ trên 125 pounds đến 135 pounds (57 – 61 kg)
- Featherweight (hạng lông) dành cho võ sĩ từ 61kg đến 66kg (135 – 145 pounds)
- Lightweight (hạng cân nhẹ) là hạng cân dành cho võ sĩ có cân nặng từ trên 145 pounds đến 155 pounds (66 – 70 kg)
- Welterweight (hạng cân bán trung) là hạng cân dành cho những võ sĩ có cân nặng từ 70kg đến 77kg hoặc 155 – 170 pounds
- Middleweight (hạng cân bán trung) là hạng cân dành cho võ sĩ từ 77 kg đến 84 kg hoặc 170 – 185 pounds
- Light Heavyweight (hạng cân gần nặng) dành cho võ vĩ có cân nặng từ 84 kg đến 93 kg haowjc 185 – 205 pounds
- Heavyweight (Hạng cân nặng) là hạng cân dành cho võ vĩ có cân nặng từ 93 kg đến 120 kg.Hoặc 205 – 265 pounds
Những điều cấm kỵ trong thi đấu MMA
Liên đoàn MMA thế giới đã quy định những điều cấm và không hợp lệ trong các trận đấu võ như sau:
- Không được phép tấn công vào háng đối thủ
- Không được đánh vào phía sau đầu khi đối thủ nằm xuống sàn
- Không được phép móc mắt đối thủ
- Không được phép giật tóc đối thủ
- Không được phép chọc ngón tay vào mắt/ mũi/ miệng của đối thủ
- Không được phép cắn đối thủ
- Không được phép bóp cổ đối thủ
- Không được cào, cấu đối thủ
- Không được quăng đối thủ ra bên ngoài khu vực sàn thi đấu
- Không được lên gối vào khu vực thận
- Không được tấn công đối thủ khi đang có sự nhắc nhở của trọng tài
- Không được tấn công đối thủ khi đã có tiếng chuông kết thúc hiệp đấu
- Không được sử dụng những từ ngữ xúc phạm hay lăng mạ đối thủ trong khi thi đấu
- Không được có hành động phun nhổ vào đối thủ trong khi thi đấu
Có nhiều cách khác nhau để kết thúc một cuộc chiến, cụ thể:
- Quyết định của trọng tài: Nếu một trận đấu kéo dài cả ba hiệp, trọng tài đưa ra quyết định dựa trên hệ thống điểm MMA chính thức.
- Bị truất quyền thi đấu: Trường hợp võ sĩ thực hiện một động tác bất hợp pháp.
- Forfeit: Nếu võ sĩ thông báo rằng họ sẽ không thể tiếp tục thi đấu nữa do bị chấn thương hoặc vì một lý do nào đó.
- Không thi đấu: Nếu cả hai võ sĩ đều vi phạm các quy tắc và quy định chính thức của MMA.
- Loại trực tiếp kỹ thuật: Là khi trận đấu kết thúc bởi trọng tài, bác sĩ hoặc đấu thủ phạt góc do chấn thương nặng hoặc đấu thủ bỏ cuộc, thừa nhận thất bại.
Các trận đấu MMA không tranh chức vô địch bao gồm ba hiệp năm phút, thời gian nghỉ giữa mỗi hiệp là một phút. Một võ sĩ có thể thắng 1 trận đấu bằng cách hạ gục đấu sĩ khác hoặc bằng cách buộc đối thủ phải nhận thua.
Quy định về cách tính điểm trong thi đấu MMA
Sẽ có 3 giám khảo ngồi ở 3 góc lồng đấu để đánh giá kỹ năng: khả năng ra đòn, khả năng vật, khả năng kiểm soát thế trận, khả năng tấn công và phòng thủ của hai võ sĩ. Điểm cao nhất là 10 và ít có trường hợp giám khảo cho cả hai võ sĩ 10 – 10.
Cách xếp hạng võ sĩ MMA
Tất cả các võ sĩ MMA được xếp hạng theo thành tích của họ và kết quả của họ so với đối thủ mà họ phải đối mặt. Nhiều loại cổng xếp hạng được sử dụng cho các bảng xếp hạng này, trong đó phổ biến nhất là:
- Fight Matrix – 250-500 võ sĩ hàng đầu thế giới được xếp hạng cho mọi bộ phận nam và nữ có thể
- Sherdog – Tại đây, 10 võ sĩ hàng đầu trên toàn thế giới được xếp hạng cho các đơn vị UFC có sẵn
- SB Nation – 14 chiến binh nam hàng đầu thế giới được xếp hạng
- UFC – UFC xếp hạng 15 ứng cử viên hàng đầu được ký bởi họ theo chỉ dẫn của họ
Tìm hiểu một số thuật ngữ thi đấu MMA
- Khóa Achilles: Một đoàn khó achilles (achilles hold) trong MMA là một đòn khóa nén mà võ sĩ có thể sử dụng khi họ ấn gân achilles vào phía sau chân của đối thủ.
- Choke: Trong MMA, một đòn bóp cổ thường được sử dụng để thử thách sức mạnh của cổ và nếu thực hiện đúng cách, đối thủ sẽ bị hụt hơi và căng cơ.
- Double Leg Takedown: Thường được biết đến trong môn thể thao đấu vật, DLT bao gồm việc lấy hai chân của đối thủ bằng cả hai tay và ép họ xuống đất.
- Khóa chân: Một đòn khóa chân đối thử dẫn đến thư thế vặn người không thoải mái
Ngoài ra còn có một số thuật ngữ khác: đánh cùi chỏ, đòn bay đầu gối, vật lộn, ground & pound, Guillotine Choke, hạ gục…
Các thiết bị cần có khi thi đấu võ tổng hợp MMA
Giống như hầu hết các môn thể thao khác, võ tổng hợp yêu cầu các thiết bị cụ thể dành riêng cho mỗi võ sĩ. Bao gồm: găng tay MMA, quần đùi MMA, mũ đội đầu MMA, miếng bảo vệ miệng, miếng bảo vệ ống chân MMA, dụng cụ bảo vệ cơ thể. Vì võ tổng hợp MMA là môn thể thao dùng nhiều sức lực, tính đối kháng cao nên những trang bị bảo hộ này rất quan trọng đối với sự an toàn và tính mạng của mỗi võ sĩ.
Các trận đấu MMA diễn ra trong một hình bát giác hoặc lồng theo các quy tắc và quy định của UFC. Hình bát giác/lồng phải từ 20 đến 32 độ vuông. Các trận đấu có hàng rào phải có tối thiểu sáu cạnh.
Huấn luyện viên và kỹ năng của võ sĩ MMA
Cũng giống như bất kỳ môn thể thao nào khác, mỗi đấu thủ MMA đều có huấn luyện viên đào tạo, chuẩn bị và nghiên cứu điểm mạnh – điểm yếu của đối thủ. Huấn luyện viên trưởng – người có nhiều kinh nghiệm và kiến thức về tất cả các khía cạnh của môn thể thao này, có ảnh hưởng tới thành công của võ sĩ. Ngoài ra còn có HLV “đỡ đòn” có nhiệm vụ giúp võ sĩ cải thiện khả năng đánh bằng chân, trực tiếp giảng dạy chiến lược, kỹ thuật và đệm giữ.
Ngoài ra, còn có nhiều HLV khác trong các khía cạnh khác của môn thể thao này. Vì MMA bao gồm nhiều phong cách chiến đấu khác nhau, có HLV quyền Anh, HLV jiu jitsu, HLV kickboxing… hỗ trợ các võ sĩ có thể thực và khả năng tốt nhất để bước vào trong vòng bát giác.
Các kỹ năng và kỹ thuật được sử dụng trong võ tổng hợp có thể chia thành hai loại: kỹ thuật tấn công và vật lộn (mặt đất). Các kỹ thuật tấn công bao gồm đòn đá, đòn gối, đòn cùi chỏ và đám. Trong khi các kỹ thuật vật lộn bao gồm nắm giữ clinch, giữ ghim, quét, ném và hạ gục. Vì MMA liên quan đến nhiều phong các chiến đấu khác nhau nên hầu hết các đối thủ sẽ có chuyên môn về quyền Anh, jiu-jitsu, judo, taekwondo và đấu vật.
Những võ sĩ MMA xuất sắc nhất mọi thời đại trong lịch sử UFC
Làng võ thuật tự do (MMA) có rất nhiều võ sĩ xuất sắc, có thể kể đến những huyền thoại sau:
- Khabib Nurmagomedov
“Đại bàng Nga” có số trận bất bại dài nhất đang thi đấu tại UFC (Giải vô địch võ tự do lớn nhất thế giới). Võ sĩ này đã toàn thắng cả 24 trận đấu, trong đó có chiến thắng trước võ sĩ lừng danh UFC Rafael Dos Anjos hay tay đấm Michael Johnson. Điểm mạnh của Khabib ở khả năng vật và đánh sàn (kỹ năng ra đòn khi đối thủ nằm xuống sàn đấu).
- Cristiane Cyborg Justino
Cyborg hiện đang là nữ võ sĩ MMA có thành tích nổi bật nhất tại hạng gà thế giới. Tính đến thời điểm hiện tại, Cyborg đã giành chiến thắng 15 trên 19 đối thủ và chỉ chịu thua duy nhất 1 trận cách đây 12 năm. Điểm mạnh của võ sĩ người Brazil là những cú đấm bằng tay phải.
- Jon Jones
Anh là nhà vô địch trẻ tuổi nhất lịch sử UFC khi có chiếc đai vô địch dưới nặng ở 23 tuổi 242 ngày. Trong sự nghiệp thi đấu của mình, Jon Jones giành chiến thắng 22 trên tổng số 23 trận.
- Conor McGregor
Võ sĩ người Ireland là người đã kết thúc sự thống trị tại hạng lông trong gần 10 năm của Jose Aldo pha knock-out nhanh nhất trong lịch sử những trận tranh đai với thời gian 13 giây. McGregor nổi tiếng ở khả năng đánh đứng với những cú sấm sét đến từ tay trái.
- Demetrious Johnson
Đây cũng là một cái tên đã rất quen thuộc với những ai yêu thích MMA. Demetrious Johnson có thành tích giành chiến thắng chuỗi 12 trận liên tiếp và là võ sĩ bảo vệ ngôi vô địch thành công nhiều lần nhất, 10 lần.
Những câu hỏi thường gặp về MMA
Võ tổng hợp là gì?
Võ tổng hợp MMA là môn thể thao chiến đấu toàn diện được tạo thành từ các môn thể thao và kỹ thuật võ thuật khác nhau. Các môn võ thuật khác nhau tập trung vào các hình thức tự vệ và tấn công bao gồm:
- Quyền anh tập trung vào các kỹ thuật đấm
- Taekwondo tập trung vào kỹ thuật đá
- Kickboxing tập trung vào kỹ thuật đá và đấm
- Muay Thái tập trung vào các kỹ thuật đá, đấm, nhào và cùi chỏ
- Jiu-Jitsu tập trung vào kỹ thuật vật lộn trên mặt đất
- Wrestling tập trung vào vật lộn và hạ gục từ kỹ thuật đứng
Võ tổng hợp bao gồm những gì?
Võ tổng hợp bao gồm một loạt các phong cách võ thuật bao gồm quyền Anh, đấu vật,…
Võ tổng hợp có tốt cho việc tự vệ không?
Võ tổng hợp là môn thể thao tuyệt vời để tự vệ. MMB dạy cho bạn nhiều phong cách, kỹ năng và kỹ thuật chiến đấu, phòng thủ.
Môn võ nào tốt nhất cho MMA?
Có thể cho rằng Jiu-Jitsu là môn võ thuật tốt nhất để thành thạo khi tham gia MMA.
Tổng kết
Như vậy, MMA là một môn võ tổng hợp kết hợp giữa các môn võ khác nhau với mục đích duy nhất là hạ đo ván đối thủ. Có thể nói đây là môn thể thao mang tính đối kháng cao thông qua những cú đòn đánh hiểm và mạnh. Nếu bạn đang có ý định tập luyện võ tổng hợp MMA hãy tìm hiểu kỹ những quy định và trang bị đầy đủ các thiết bị cần thiết để đảm bảo an toàn nhé!
Có thể bạn quan tâm:
>> Boxing là gì? Tác dụng và kiến thức cơ bản về môn Boxing
>> Muhammad Ali là ai? Tiểu sử chi tiết của Muhammad Ali
